Σύλλογος Συνθετών Στιχουργών Το Μέτρον: επιστολή προς Υπουργό Πολιτισμού

Προς μεγάλη μας έκπληξη διαπιστώνουμε ότι το τελευταίο σχέδιο νόμου για τη συλλογική διαχείριση έχει πλήθος αλλαγών. Οι αλλαγές αυτές σχεδόν στο σύνολό τους ανατρέπουν όλες εκείνες τις διατάξεις που υπήρχαν στο αρχικό νομοσχέδιο που είχατε καταθέσει στη Βουλή και οι οποίες διασφάλιζαν:

α) τον έλεγχο από τους δημιουργούς των φορέων που δεν είναι ΟΣΔ (όπως η ΑΕΠΙ),

β) τη διαφάνεια και τη συμμετοχή των δημιουργών στη λήψη αποφάσεων.

Παράλληλα απαλείφθηκε τελείως ο θεσμός του επιτρόπου που αποτελεί την έσχατη λύση σε περίπτωση που ένας ΟΣΔ κινδυνεύει να κλείσει και καταργείται στην πράξη το ανώτατο όριο εξόδων διαχείρισης των ΟΣΔ.

Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό να διαπιστώνουμε ότι μία ακόμα Ελληνική κυβέρνηση επιλέγει να στηρίξει τα συμφέροντα μιας ιδιωτικής – κερδοσκοπικής εταιρίας (ΑΕΠΙ) και όχι τα συμφέροντα των δημιουργών, διαιωνίζοντας ένα καθεστώς που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο.

Κύριε Υπουργέ, Τι μεσολάβησε από τον Ιούνιο που καταθέσατε στη Βουλή το αρχικό νομοσχέδιο που είχε συντάξει ο ΟΠΙ και η προηγούμενη νομική σας σύμβουλος; Ποιος είναι άραγε ο ρόλος της νέας σας νομικής συμβούλου; Είναι συμπτωματικό ότι όλες οι αλλαγές πραγματοποιήθηκαν μόλις εκείνη ανέλαβε; Και πως είναι δυνατόν να σας πείθει η νέα σας νομική σύμβουλος να αποσύρετε ως δήθεν αντισυνταγματικές τις κρίσιμες διατάξεις που εξυγιαίνουν το χώρο της συλλογικής διαχείρισης και είχε εισηγηθεί ο ΟΠΙ, ευθυγραμμιζόμενη πλήρως με γνωμοδότηση των καθηγητών Μαρίνου και Φορτσάκη που σύμφωνα με πληροφορίες τους είχε ανατεθεί από την ΑΕΠΙ; Οι νομικές της απόψεις είναι εγκυρότερες από τις κρίσεις του ΟΠΙ (αρμόδια υπηρεσία για τη νομοθεσία της πνευματικής ιδιοκτησίας) ή της προηγούμενης νομικής σας συμβούλου ή την γνωμοδότηση του ακαδημαϊκού κ. Κοτσίρη ή την κρίση και αυτής της ίδιας της Κεντρικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής της Βουλής που έργο της είναι ακριβώς ο έλεγχος συνταγματικότητας των νομοσχεδίων που κατατίθενται στη Βουλή και η οποία απαρτίζεται από εν ενεργεία δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου;

Αξιότιμε κύριε Μπαλτά, Σας απευθύνουμε έκκληση να επανεξετάσετε το θέμα και να πραγματοποιήσετε τουλάχιστον τις ακόλουθες διορθώσεις:

1. Να επαναφέρετε το θεσμό του Επιτρόπου. Οι ίδιοι οι ορκωτοί λογιστές της ΑΕΠΙ βεβαιώνουν τα τρία τελευταία οικονομικά έτη ότι η ΑΕΠΙ είναι μη βιώσιμη αφού έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια που υπερβαίνουν τα 12 εκ Ευρώ. Παράλληλα οικονομικός εισαγγελέας διερευνά την ΑΕΠΙ και ενδέχεται να ασκήσει ποινικές διώξεις κατά της διοίκησης της ΑΕΠΙ που ταυτίζεται με τους μετόχους της. Τι θα κάνει η Πολιτεία σε αυτήν την περίπτωση;

• Θα αφήσει την ΑΕΠΙ να καταρρεύσει;

• Τους δημιουργούς να στερηθούν το σύνολο του εισοδήματός τους;

• Τους χρήστες (τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, ξενοδοχεία, εστιατόρια, καταστήματα κλπ) να αδυνατούν να κάνουν χρήση μουσικής νόμιμα;

• Θα επιτρέψει ξανά να διασυρθεί η χώρα διεθνώς αφού και όλοι οι αλλοδαποί πνευματικοί δημιουργοί θα χάσουν τα δικαιώματά τους;

Η μοναδική λύση είναι ο θεσμός του επιτρόπου. Ο ίδιος θεσμός υπάρχει και λειτουργεί εδώ και δεκαετίες στις τράπεζες και στους ασφαλιστικούς οργανισμούς και όχι μόνον στην Ελλάδα. Το Βέλγιο που έχει το θεσμό του επιτρόπου στους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης έχει άλλες συνταγματικές αρχές που παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Συνθήκη; Πρόκειται για κορυφαίο θέμα όχι μόνον για μας, τους δημιουργούς αλλά για το σύνολο της Ελληνικής κοινωνίας. Και δυστυχώς από την εικόνα των ισολογισμών της δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ΑΕΠΙ οδηγείται σε πτώχευση εφόσον οι μέτοχοί της δεν κάνουν άμεσα μεταξύ άλλων την αναγκαία αύξηση κεφαλαίου. Το μόνο που δεν γνωρίζουμε είναι το πόσο σύντομα αυτό θα συμβεί.

2. Ενώ το νομοσχέδιο επιτρέπει στην ΑΕΠΙ να συνεχίσει τη λειτουργία της ως κερδοσκοπική – ιδιωτική Α.Ε. χωρίς γενική συνέλευση δημιουργών, περιορίζει παράλληλα τις αρμοδιότητες του Εποπτικού Συμβουλίου σε γνωμοδοτικές – εισηγητικές, δηλαδή πρακτικά μη δεσμευτικές για την ΑΕΠΙ. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν οι δημιουργοί να έχουν κάποιο λόγο στον τρόπο που η ΑΕΠΙ διαχειρίζεται τα δικά τους δικαιώματα είναι να αποκτήσει το ΕΣ όλες τις αρμοδιότητες της γενικής συνέλευσης (όπως συμβαίνει και στους ΟΣΔ που λόγω της νομικής τους μορφής δεν έχουν γενική συνέλευση) πλην βεβαίως της αρμοδιότητας ορισμού της διοίκησης και της αρμοδιότητας τροποποίησης του καταστατικού. Επιπλέον οι γνωμοδοτικές – εισηγητικές αρμοδιότητες θα πρέπει να γίνουν αποφασιστικές και σε αυτές να περιληφθούν ρητά οι αποφάσεις για:

• τα αμοιβολόγια,

• τον κανονισμό διανομής &

• τη διάθεση ποσών για πολιτιστικούς και κοινωνικούς σκοπούς.

Επιπλέον η θετική διάταξη για τον ορισμό ελεγκτών και νομικών από το ΕΣ θα πρέπει να αφορά τον έλεγχο συνολικά της διαχείρισης και λειτουργίας ενός ΟΣΔ και όχι μόνον του στρατηγικού σχεδιασμού. Τέλος θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι το ΕΣ θα εκλέγεται από τους δημιουργούς και όχι από τον Υπουργό μ εκλογικό σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη του το εισόδημα που έχει ο κάθε δημιουργός από την ΑΕΠΙ. Μόνον η διαδικασία εκλογής από τους δημιουργούς του πρώτου ΕΣ θα πρέπει να ορισθεί με Υπουργική Απόφαση (και όχι βέβαια η σύνθεση και τα μέλη του ΕΣ).

3. Από την αρχή είχαμε εκφράσει τις αντιρρήσεις μας για το θεσμό της διαμεσολάβησης. Επιδιώξατε ενδεχομένως τη βελτίωση της ρύθμισης όμως το αποτέλεσμα είναι χειρότερο. Καταργείτε την υποχρεωτική διαμεσολάβηση επιτροπής και οι διαφορές θα επιλύονται σε μια δίκη στο Εφετείο Αθηνών, χωρίς δυνατότητα ένδικων μέσων . Θεωρούμε τον τρόπο αυτό επίλυσης διαφορών εξαιρετικά ατυχή και επικίνδυνο και για τις δύο πλευρές αφού δεν υπάρχει καμία δυνατότητα διόρθωσης εσφαλμένων κρίσεων – επανεξέτασης του θέματος και αφού οι υποθέσεις θα κρίνονται από δικαστές που εξ αντικειμένου δεν έχουν καμία γνώση και εμπειρία από το χώρο της συλλογικής διαχείρισης. Ζητάμε για ακόμα μία φορά την αφαίρεση των διατάξεων επίλυσης διαφορών στη δημόσια εκτέλεση.

4. Στο θέμα του ανώτατου ορίου εξόδων διαχείρισης, στην πράξη ακυρώνετε το σκοπό που επιδιώκει η διάταξη, δηλαδή τον περιορισμό των υπερβολικών προμηθειών των ΟΣΔ. Εξαιρείτε τα νομικά έξοδα, χωρίς κανένα όριο, επομένως ένας ΟΣΔ μπορεί να έχει 20% γενικά έξοδα και 20 η 30% νομικά έξοδα. Στην πράξη μετατρέπετε το πνευματικό μας δικαίωμα σε δικαίωμα των δικηγόρων! Είναι αμφίβολο δε εάν θα υπάρχει τρόπος διάκρισης των νομικών εξόδων. Θα έπρεπε να κάνετε το ακριβώς αντίθετο δηλαδή κίνητρα για τον περιορισμό των δικαστικών ενεργειών. Το πλέον σκανδαλώδες είναι ότι το ανώτατο όριο του 20% θα ισχύσει για πρώτη φορά το 2021 !!! ενώ μέχρι και το έτος 2018 δεν θα υπάρχει κανένα όριο, ώστε να μπορεί ανενόχλητη η ΑΕΠΙ να παρακρατά το 37.5% των δικαιωμάτων μας στη δημόσια εκτέλεση. Η πρότασή μας είναι το ανώτατο όριο να γίνει 25% χωρίς εξαίρεση νομικών εξόδων και να ισχύσει από το 2017.

5. Είναι γενική διαπίστωση ότι η ασυδοσία που επικρατούσε όλα αυτά τα χρόνια οφειλόταν μεταξύ άλλων και στην αδυναμία του ΟΠΙ να επιβάλει κυρώσεις ή να διενεργεί διαχειριστικό έλεγχο. Το αρχικό νομοσχέδιο ενδυνάμωνε τον ΟΠΙ ώστε να εκπληρώνει πιο αποτελεσματικά τον εποπτικό του ρόλο. Αυτό ενόχλησε την ΑΕΠΙ και ενδεχομένως άλλους ΟΣΔ που δεν επιθυμούν να υπόκεινται σε αποτελεσματική εποπτεία. Πολύ περισσότερο που ο ΟΠΙ εισηγήθηκε όλες τις αυστηρές διατάξεις του αρχικού νομοσχεδίου που επέβαλαν τον έλεγχο της ΑΕΠΙ από τους δημιουργούς. Και τώρα έρχεστε με το νέο νομοσχέδιο να αποσύρετε εξουσίες και ελεγκτικές διαδικασίες από τον ΟΠΙ και τις μεταφέρετε στον εκάστοτε Υπουργό, λες και ο ρόλος του Υπουργού είναι να διεξάγει ελέγχους!. Ζητάμε την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του ΟΠΙ και την αναβάθμισή του ως ανεξάρτητη αρχή ώστε να μπορέσει να εκπληρώσει αποτελεσματικά τον εποπτικό του ρόλο.

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, Μας είναι αδιανόητο οι ανατροπές που έγιναν στο αρχικό σας νομοσχέδιο να εκφράζουν την πολιτική σας βούληση κι ελπίζουμε ότι θα γίνουν αποδεκτά τα παραπάνω αιτήματα ώστε να εξυγιανθεί ο χώρος της συλλογικής διαχείρισης και να διασφαλισθούν τα δικαιώματα των δημιουργών. Το νομοσχέδιο για τη συλλογική διαχείριση είναι η τελευταία μας ελπίδα. Εάν δεν διορθωθεί θα πρόκειται για ένα μέγα πολιτικό σκάνδαλο, το οποίο θα αναδείξουμε με όλες μας τις δυνάμεις στην Ελληνική κοινωνία και τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και φορείς.

ο πρόεδρος
Φοίβος Δεληβοριάς

ο γραμματέας
Αντώνης Πλέσσας