Η συζήτηση στην #ERT για τα ψηφιακά μέσα και τα κοινωνικά δίκτυα

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσίασε η εκπομπή της ΕΡΤ για τα νέα μέσα και τα κοινωνικά δίκτυα που μεταδόθηκε την Κυριακή 16 Ιουνίου του 2013 από το κατειλημμένο από τους εργαζόμενους Ραδιομέγαρο. Συμμετείχαν οι Κατερίνα Σταυρούλα (Δημοσιογράφος, Radio Bubble), Αγγελική Γαζή (επικουρη καθηγήτρια στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου, Τμήμα Επικοινωνίας και σπουδών Διαδικτύου), Ηρακλής Μπογδάνος (δημοσιογράφος από το The Press Project), Χρήστος Γραμματίδης (Amagi Radio), καθώς και ο παραγωγός του Omnia TV Αντώνης και με το ψευδώνυμο στο twitter «Ύποπτο Μούσι». Συντόνισε ο Βασίλης Βασιλόπουλος, Υπεύθυνος Πολυμέσων της ΕΡΤ. Παρακάτω δημοσιεύουμε το βίντεο και μερική απομαγνητοφώνηση της εκπομπής.

Ο Βασίλης Βασιλόπουλος έκανε μια εισαγωγή στον κόσμο του web λέγοντας: «Αυτό που βλέπετε στους δέκτες σας είναι το πρόγραμμα της ΕΡΤ μέσω του Web. Το διανέμει παγκοσμίως η EBU η εταιρία που συναποτελείται από τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς της Ευρώπης. Δεν έρχεται στην τηλεόρασή σας μέσω μιας κεραίας. Με αυτήν την εισαγωγή αντιλαμβανόμαστε όλοι πιο είναι το web: είναι ο νέος τρόπος με τον οποίο θα βλέπετε τηλεόραση, χρησιμοποιώντας τις ίδιες συσκευές και το ίδιο τηλεχειριστήριο. Πιθανότατα να είναι και ακόμη πιο απλοϊκά τα πράγματα.» Ανακοίνωσε επίσης ότι υπήρξαν ενάμιση εκατομμύριο μοναδικές τηλεθεάσεις μόνο από τη διανομή του προγράμματος της ΕΡΤ μέσω του The Press Project, οι οποίες ισοδυναμούν με περίπου 62% τηλεθέασης έτσι όπως έχουμε συνηθίσει να τη μετράμε

Η πανεπιστημιακός Αγγελική Γαζή επεσήμανε ότι «αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα ορίζεται ως σύγκλιση (convergence): Έχουμε τη δυνατότητα των παραδοσιακών μέσων (η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και ο τύπος) να εισέρχονται στο διαδίκτυο και από κει και πέρα να αλλάζουν οι κώδικες των μέσων. […] Αφορά μεν το τεχνολογικό κομμάτι, το οποίο όμως έχει επιπτώσεις στο περιεχόμενο. Επίσης υπάρχει το θέμα το κοινού, το οποίο πλέον γίνεται χρήστης. Από ένα μαζικό κοινό όπως είχαμε στα παραδοσιακά μέσα, έχουμε πλέον ένα άτομο, τον χρήστη. [...] Το κύριο είναι ο ρόλος του ακροατή, ο οποίος πέρα του ότι έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, του δίνεται η δυνατότητα να διαδρά, ενδεχομένως και να αλληλεπιδρά, και εν τέλει να συμμετέχει. Κι εκεί είναι που ξεκινάει η συζήτηση που αφορά το ίδιο το περιεχόμενο, καθώς ο χρήστης από καταναλωτής γίνεται και παραγωγός του περιεχομένου. Τεχνολογία, περιεχόμενο και ρόλος του ακροατηρίου: όλα είναι αλληλένδετα και πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας στο μέλλον της τηλεόρασης».

Ο Ηρακλής Μπογδάνος του The Press Project έδωσε ένα παράδειγμα διάδρασης, όπου πλέον ο τηλεθεατής επηρεάζει το περιεχόμενο. «Να ξεκινήσουμε από το μεγάλο συμβάν που μας έχει φέρει εδώ και έχει αναστατώσει την ελληνική κοινωνία. Το οικοσύστημα που είναι όλα τα εναλλακτικά μέσα, ψηφιακά μέσα και κοινωνικά δίκτυα έχει δώσει ειδικά αυτές τις 2-3 τελευταίες μέρες ένα εξαιρετικά έντονο δείγμα στην ΕΡΤ πώς να κινηθεί. Από την πρώτη στιγμή ακούστηκαν συγκεκριμένες φωνές στο διαδίκτυο ότι η ΕΡΤ τώρα πρέπει να δείξει ποια θέλει να είναι και δεν την αφήνουνε. Τώρα πρέπει έστω και σταδιακά, να δείξει την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει […] Ήδη χθες ας πούμε, κι ενώ ο κόσμος κι από την προχθεσινή συναυλία, αλλά και από τις χθεσινές εκδηλώσεις στο προαύλιο, είχε συγκινηθεί πάρα πολύ, έδειξε πότε θέλει την άμεση ενημέρωση από την Ταξίμ, όταν πραγματικά συνέβη κάτι. Η ΕΡΤ ανταποκρίθηκε, για να τη δώσει. Και σε πολύ μικρότερα άλλα γεγονότα, έγινε το ίδιο»

Η Κατερίνα Σταυρούλα από το Radio Bubble είπε: «Θα ήθελα να διαφοροποιήσω τη σχέση που έχει ο τηλεθεατής χρήστης των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης σε σχέση με τον ουσιαστικά χρήστη των νέων μέσων. Και εδώ θα αναγκαστώ να επικαλεστώ το παράδειγμα αυτού που δημιουργούμε εμείς στο Radio Bubble ειδικά στο ζήτημα της ενημέρωσης. Επειδή είμαστε ανοιχτοί, λόγω της δυνατότητας που μας δίνει το εργαλείο διαδίκτυο, να έχουμε άμεση εικόνα, ειδικά εφόσον έχουμε επιλέξει να το κάνουμε, για συμβάντα στον πλανήτη, είμαστε κι επομένως σχεδόν έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να ελέγχουμε να αναμεταδίδουμε και να συγκεντρώνουμε αυτά συμβάντα δημιουργώντας τη δική μας είδηση. Και όχι τη δική μας είδηση με την έννοια ότι εφευρίσκουμε την είδηση κάθε φορά, αλλά ότι την μεταφέρουμε κάθε στιγμή. Σου δίνεται ο δρόμος να ξεπεράσεις τα στεγανά, το ότι κάποιος πρέπει να σου ορίσει ποια είναι η είδηση, ότι κάποιος πρέπει να σου ορίσει ποια είναι η κυρίαρχη κάθε φορά και ποια πρέπει να προβάλουμε πρώτη. Δημιουργείται ένα δίκτυο κάθε φορά, όχι ακριβώς συλλογικότητα, θα έλεγα ένα οικοσύστημα ανθρώπων που μπορεί άμεσα να καθορίσει εκείνη τη στιγμή ποιο είναι το πρωτεύον.»

«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου τα παραδοσιακά μέσα είτε δεν βλέπουν την είδηση που παίρνουν από διάφορα κανάλια είτε τη χρησιμοποιούν διαφορετικά. Το πρώτο παράδειγμα που μου έρχεται στο μυαλό όπου η είδηση επιβλήθηκε στα παραδοσιακά μέσα είναι η περίπτωση του κλασικού βίντεο που χρησιμοποιούμε ως παράδειγμα από τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, το οποίο προβλήθηκε από μεγάλο μέσο πλήρως (ας πούμε) τροποποιημένο, μη δίνοντας τα πραγματικά στοιχεία του τι συνέβαινε, ενώ άλλο μέσο, και μάλιστα ένα από αυτά τα οποία καταπολεμούνται κατά καιρούς ότι έχουν μια πολιτική υφή που εναντιώνεται στην κοινωνία, προέβαλε άμεσα το πραγματικό βίντεο με τον πραγματικό ήχο και την πραγματική εικόνα και ουσιαστικά ανέδειξε το μεγάλο πρόβλημα: ότι χρησιμοποιείς το βασικό σου κανάλι που είναι μια τηλεόραση που έχει ένα πολύ μεγάλο κοινό ουσιαστικά για να κάνεις μιας δημοσιογραφία που δεν είναι δημοσιογραφία κατά τη γνώμη μου. »

» Αλλά υπάρχουν και άλλα πάρα πολλά παραδείγματα. Χαρακτηριστικό είναι αυτό που ζούμε, μέσα από τις κινητοποιήσεις, το οποίο δεν έχει διέξοδο να βγει μέσα από τα μεγάλα μέσα και το οποίο μέσα από το διαδίκτυο αναδεικνύεται: από το τι συμβαίνει στις διαδηλώσεις εδώ, μέχρι εικόνες τις Ταξίμ, που δεν έφταναν ούτε στα παραδοσιακά μέσα της Τουρκίας: εξαπλώθηκαν, η συζήτηση ανοίχτηκε στο διαδίκτυο, έφτασε στα διεθνή μέσα, που συνήθως επειδή δεν έχουν και τα ίδια συμφέροντα μπορούν να ανοίξουν τα προβλήματα, και κάποια στιγμή έφτασε και στα τουρκικά μέσα.»

 

Μέσω τηλεφωνικής γραμμής ο Αντώνης Ύποπτο Μούσι, παραγωγός του Omnia TV μετέφερε: «Νιώθω πάρα πολύ περίεργα αλλά ανάμεικτα με χαρά, για το ότι αν και καθυστερημένα, η ΕΡΤ, που ακόμα υπάρχει, κάνει ένα πολύ μεγάλο άνοιγμα και στα κοινωνικά δίκτυα, και στα ανεξάρτητα ψηφιακά μέσα και αυτό νομίζω ότι αποτελεί ένα πολύ μεγάλο βήμα. Σε σχέση με την όλη σας κουβέντα και ειδικά για τον τρόπο με τον οποίο η δημοσιογραφία και η διάδοση της πληροφορίας αντιμετωπίζεται αυτή τη στιγμή, θα ήθελα να δώσω έναν λόγο για τον οποίο τα κοινωνικά δίκτυα και τα ψηφιακά μέσα είναι πολύ σημαντικά αυτήν την εποχή, και θα παίξουνε θεωρώ πάρα πολύ μεγάλο ρόλο στις ημέρες τις δύσκολες που έρχονται.»

»Μέχρι τώρα θεωρούσαμε ότι η δημοσιογραφία ασκεί έλεγχο στην εξουσία, τουλάχιστον σε επίπεδο θεωρίας. Πρακτικά, σε πάρα πολλές καταστάσεις αντιληφθήκαμε ότι αυτό δεν αληθεύει. Αυτό έχει δημιουργήσει προφανώς την ανάγκη να υπάρξουν αυτά τα ανεξάρτητα ενημερωτικά δίκτυα, αυτές οι ανεξάρτητες κοινότητες οι οποίες βασικά τι κάνουν: ελέγχουν τους ελεγκτές. Αυτή είναι η βασική τους λειτουργία στην παρούσα φάση, επειδή κάνουν ένα crowdsource πληροφορίας, που σημαίνει ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούν να διασταυρώσουν πολύ γρήγορα και πολλές φορές γρηγορότερα τα γεγονότα τα οποία συμβαίνουν, μπορούν να είναι σαφώς πολυμεσικά (εικόνα, ήχος, κίνηση κτλ) και να αποκαλύπτουν αυτό που τα κυρίαρχα μέσα (επειδή υπάρχουν πιέσεις, βαράν τα τηλέφωνα, αυξάνονται τα νούμερα σε μερικούς τραπεζικούς λογαριασμούς) να βγάζουν έξω αυτά που δεν βγαίνουν ακριβώς για τους προηγούμενους λόγους. »

»Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα […] υπάρχουν παραδείγματα που έχουν να κάνουν με κινητοποιήσεις της κοινωνίας οι οποίες γίνανε γαργάρα από πάρα πολλά media. Είναι ένα δείγμα του τι πρέπει να προσέξουμε στο μέλλον αν θέλουμε να συνδυάσουμε τα ψηφιακά media, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, με μια δημόσια τηλεόραση που πρέπει να είναι ανοιχτή στην κοινωνία.»

 

Στην ερώτηση πώς διασταυρώνεται η αυθεντικότητα ενός βίντεο, ο Αντώνης @ypoptomousi απάντησε: «Η διασταύρωση γίνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που διασταυρώθηκε η αυθεντικότητα του βίντεο των ΜΑΤ που μπαίνουν στις εγκαταστάσεις της ΕΡΤ. Δεν χρειάζεται να είσαι σε μια αίθουσα σύνταξης για να το κάνεις. Μπορείς να είσαι σπίτι με δύο οθόνες και να διασταυρώσεις πληροφορία ανάμεσα σε 5, 10, 15, 20 χρήστες ιντερνετικές περσόνες, οι οποίες έχουν αποδείξει την αξιοπιστία τους ως ύπαρξη μέσα σε αυτό το ψηφιακό περιβάλλον.» Η Κατερίνα Σταυρούλα συμπλήρωσε ότι «Θα πρέπει να βλέπουμε το διαδίκτυο σαν μία διαρκή ανοιχτή κοινότητα. Την ίδια στιγμή που ένας χρήστης ποστάρει ένα βίντεο […] την επόμενη στιγμή αυτός ο χρήστης είναι ελεγχόμενος από όλο το διαδίκτυο. Ενέχεται η διαδικασία του παίρνω τηλέφωνο και διασταυρώνω, αλλά ενέχεται και η διαδικασία του ελέγχου της πληροφορίας από τους ίδιους τους χρήστες.»

 

Στο θέμα της αντικειμενικότητας «Είναι τελείως διαφορετικό πράγμα πώς μεταδίδεται η είδηση και πώς την εκλαμβάνει ο δέκτης. Η είδηση με τη γνώμη και τη θέση είναι τελείως διαφορετικά πράγματα. Στο διαδίκτυο όμως ο συνδυασμών αυτών μας βοηθάει να διασταυρώσουμε πληροφορίες, να τις διαδώσουμε αν είναι έγκυρες με έναν τρόπο τέτοιο ώστε να πετύχουμε αυτό που είναι το ζητούμενο: όχι αντικειμενικότητα αλλά ενημέρωση για όλους.»

Ο Χρήστος Γραμματίδης συμπλήρωσε «Εμείς στον Amagi Radio που κάνουμε δημοσιογραφία όχι αντικειμενική, αλλά εκπομπές άποψης, λόγου και σχολίου, που άρα είναι υποκειμενικές, επειδή εκφράζουμε τις απόψεις μας, ακριβώς πιστεύουμε σε αυτό που είπατε για την αντικειμενικότητα. Γι' αυτό και πιστεύουμε ότι τα socia media και τα ψηφιακά μέσα ως εναλλακτικά κανάλια τέτοιου είδους ενημέρωσης δεν έχουν σαν σκοπό να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά κανάλια (διαύλους) ενημέρωσης, αλλά λειτουργούν συμβιωτικά και παρέχουν μια άλλη οπτική που επηρεάζει τα θεσμικά μέσα. Εκεί έχει σημασία η ύπαρξη της δημόσιας τηλεόρασης [..] που δεν έχει σαν σκοπό της τη θεαματικότητα για να βγάζει λεφτά […] ούτε να κάνει ανταγωνισμό στα ιδιωτικά μέσα. Με αυτόν την έννοια υπάρχει η σύγκλιση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, μπορεί να έχει σημεία επαφής, τομής και συνέχειας, με τα εναλλακτικά μέσα, με όλους εμάς τους “ενεργούς πολίτες” που προσπαθούμε να παράγουμε ένα περιεχόμενο με δικές μας δομές ανεξάρτητες στο διαδίκτυο».

Μέσα ανοιχτά μέσα και δημοκρατικά (;) «Αυτό είναι μια πολύ μικρή παγίδα και θα μπω στον πειρασμό να πιαστώ. Εσείς [στην ΕΡΤ] επειδή είστε ένα μέσο τηλεοπτικό και δεσμεύεστε από μια νομοθεσία και μια δεοντολόγία έχετε μια υποχρέωση να κάνετε ένα δελτίο και να φιλοξενείτε όλες τις απόψεις, επειδή είστε από το νόμο υποχρεωμένοι να φιλοξενείτε τους πάντες. Εμείς επί παραδείγματι στον Amagi Radio που δεν δεσμευόμαστε από τη νομοθεσία, δεν φιλοξενούμε όλες τις απόψεις. Φιλοξενούμε όλες τις απόψεις πλην της ναζιστικής άποψης την οποία την αποκλείουμε -έχουμε αυτήν την πολυτέλεια. Εσείς [στην ΕΡΤ] που δεν μπορείτε να το κάνετε, δεν μπορείτε να αποκλείσετε κανέναν, υπηρετείτε λοιπόν έναν άλλο ρόλο, το ρόλο του αντικειμενικού ενημερωτή. Τα διαδικτυακά μέσα δεν διεκδικούν αυτό το ρόλο, δεν διεκδικούν αυτή τη δάφνη. Διεκδικούν ίσα ίσα το στέφανο της υποκειμενικότητας και όχι της αντικειμενικότητας που είναι ακριβώς ο ρόλος της δημόσιας τηλεόρασης»

γεωγραφική τοποθεσία: 

Σχόλια

1000 μπράβο σας για τη δουλειά αυτή! Ήταν ιστορική εκπομπή, τώρα θα την έχουμε αποθηκευμένη ως εκπομπή-αναφοράς!
Και πάλι συγχρητήρια και ιδιαίτερα σε όποιους άκουσαν και δακτυλογράφησαν!

Εγγραφή στο all greek radio news