Δικαστήριο ΕΕ: δεν παραβιάζει πνευματικά δικαιώματα η ενσωμάτωση βίντεο

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε απόφαση στις 21 Οκτωβρίου 2014, η οποία αναφέρει ότι η ενσωμάτωση ενός βίντεο που περιέχει copyrighted υλικό δεν συνιστά παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Η απόφαση αφορά την υπόθεση του BestWater  International GmbH εναντίον Michael Mebes και Stefan Potsch και δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην αγγλική γλώσσα, αλλά θα είναι διαθέσιμη στα γαλλικά και στην επίσημη γλώσσα της απόφασης (γερμανικά) στην ιστοσελίδα του δικαστηρίου. Το βασικό ζήτημα ήταν ότι BestWater (παραγωγός και διανομέας των φίλτρων νερού) είχε αντιρρήσεις για τους δύο αντιπροσώπους πωλήσεων (που εργάζονταν για τους ανταγωνιστές) που είχαν ενσωματώσει  διαφημιστικά βίντεο του BestWater στις δικές τους ιστοσελίδες από το YouTube.

Η υπόθεση αφορούσε το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 2001/29 / ΕΚ, η οποία επιδιώκει να εναρμονίσει τις πτυχές των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας όσον αφορά τον τρόπο που ισχύει και για την κοινωνία της πληροφορίας. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι: «Τα κράτη μέλη παρέχουν στους δημιουργούς το αποκλειστικό δικαίωμα να επιτρέπουν ή να απαγορεύουν κάθε παρουσίαση στο κοινό των έργων τους, με ενσύρματα ή ασύρματα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της διάθεσης στο κοινό των έργων τους κατά τέτοιο τρόπο ώστε τα μέλη του κοινού να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά από τον τόπο και κατά το χρόνο της ατομικής επιλογής τους.»

Μια ερμηνεία της εν λόγω οδηγίας (που λαμβάνονται σε απομόνωση) είναι ότι οι δημιουργοί του περιεχομένου θα είναι ελεύθεροι να θέτουν περιορισμούς σχετικά με το πώς χρησιμοποιείται το έργο τους. Το δικαστήριο έκρινε διαφορετικά και δήλωσε:

«Η ενσωμάτωση (embedding) σε ένα δικτυακό τόπο του προστατευόμενου έργου που είναι προσβάσιμο από το κοινό σε μια άλλη ιστοσελίδα μέσω ενός συνδέσμου με χρήση της τεχνολογίας πλαισίων (framing) ... καθ' αυτή δεν αποτελεί παρουσίαση στο κοινό υπό την έννοια της [οδηγίας Πνευματικών Δικαιωμάτων της ΕΕ], στο βαθμό που οι σχετικές εργασίες δεν είναι ούτε κοινοποιούνται σε ένα νέο κοινό, ούτε με τη χρήση συγκεκριμένων τεχνικών μέσων διαφορετική από εκείνη που χρησιμοποιείται για την αρχική επικοινωνία.»

Η απόφαση εξαρτάται από τη χρήση των inline frames ή iframes. Iframes είναι ένας τρόπος να είναι ορατό το περιεχόμενο μιας άλλης ιστοσελίδας μέσα από τη δική σας. Το εξωτερική περιεχόμενο είναι ορατό μέσα σε ένα πλαίσιο και μοιάζει σαν να είναι μέρος της δικής σας σελίδας, αλλά δεν το φιλοξενείτε εσείς - στην ουσία πρόκειται για ένα πρόγραμμα περιήγησης μέσα σε ένα πρόγραμμα περιήγησης. Αν αφαιρεθεί από την αρχική πηγή θα εξαφανιστεί ή θα πάψει να είναι διαθέσιμο και από το δικό σου site.

Το YouTube προσφέρει πραγματικά μια επιλογή ενσωμάτωσης σε κάθε ένα από τα βίντεο που φιλοξενεί ως προεπιλογή, αν και μπορείτε να το απενεργοποιήσετε χειροκίνητα. Είναι αυτή η επιλογή την οποία οι κατηγορούμενοι χρησιμοποιούσαν για να φιλοξενήσει το περιεχόμενο του BestWater.

Το σημείο σχετικά με το ότι η ενσωμάτωση δεν αποτελεί παρουσίαση έργου σε νέο κοινό είναι το κλειδί. Ένα από τα πλεονεκτήματα της ενσωμάτωσης των βίντεό είναι ότι κυκλοφορούν πιο εύκολα και έτσι (δυνητικά) μπορούν να φτάσουν σε ένα ευρύτερο κοινό από ό,τι το πρωτότυπο. Ωστόσο, τα νέα μάτια δεν θα αποτελέσουν νέο κοινό. Δεδομένου ότι η απόφαση αυτή συνεπάγεται, η εν δυνάμει θεατές είχαν ήδη ληφθεί υπόψιν όταν ο BestWater έθεσε το υλικό στη διάθεση του κοινού στο διαδίκτυο.

Η απόφαση αναφέρεται και στην υπόθεση Svensson και λοιποί εναντίον Retriever Sverige AB - μια υπόθεση που αφορά σε απευθείας συνδέσμους προς άρθρα εφημερίδων και μια ιστοσελίδα η οποία συνιστάται και προσφέρεται clickable συνδέσεις προς τα άρθρα αυτά - σε στήριξη της ερμηνείας αυτής. 

Σημαντικές επιπτώσεις για τις άδειες χρήσης περιεχομένου και το παράνομο περιεχόμενο

Οι συνέπειες της απόφασης αυτής και από τις σχετικές αποφάσεις είναι σημαντικές. Η απόφαση που εκδίδεται υποδηλώνει ότι οι δικτυακοί τόποι μπορούν να διαθέτουν μια τεράστια ποικιλία περιεχομένου που διέπεται από πνευματικά δικαιώματα, χωρίς να θεωρηθούν υπεύθυνοι για οποιαδήποτε παράβαση. Αυτό συμβαίνει γιατί iframes δεν χρησιμοποιούνται μόνο για να ενσωματώσετε το περιεχόμενο του βίντεο. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σχεδόν οτιδήποτε, συμπεριλαμβανομένων αρχείων εικόνας και ήχου.

Μερικές φορές η ενσωμάτωση είναι με την άδεια του κατόχου των δικαιωμάτων του. Η υπηρεσία Getty Images προσφέρει πραγματικά ένα εργαλείο ενσωμάτωσης για κάθε φωτογραφία της, η οποία διασφαλίζει ότι οι φωτογραφίες έχουν παρατεθεί ορθά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα blogs και οι φωτογραφίες με υπερσύνδεσμο πίσω στο δικό του ιστότοπο Γκετί - έτσι ώστε να μπορεί κανείς εύκολα να λάβει άδεια για εμπορική χρήση. Άλλες φορές, η άδεια δεν έχει ζητηθεί. Μια εικόνα που έχει πληρωθεί από ένα site ειδήσεων και εμφανίζεται σε δημόσια ιστοσελίδα θα μπορούσε να φιλοξενείται σε έναν άλλο χώρο με χρήση πλαισίων. Εξακολουθεί να δημιουργεί μια προβολή σελίδας για την αρχική τοποθεσία, αλλά αυτό σημαίνει ότι η εικόνα εμφανίζεται σε μια περιοχή που δεν είχε πληρώσει για την άδεια και χωρίς τα εμπορικά οφέλη που θα περίμενε κανείς από κάποιον που επισκέπτεται πραγματικά το site σας. Στο δεύτερο σενάριο, υπάρχουν επίσης αλυσιδωτές συνέπειες για το μοντέλο παραχώρησης άδειας δικαιωμάτων - για παράδειγμα,  θα μπορούσε να καταλήξει στο ότι ένας και μόνο ιστότοπος ειδήσεων να καταβάλει τέλος άδειας χρήσης για ένα σύνολο εικόνων, ενώ οι υπόλοιπες ιστοσελίδες να ενσωματώνουν απλά το παραχωρούμενη περιεχόμενο. Ισχύει το ίδιο με τα αρχεία ήχου και άλλα είδη περιεχομένου που διέπεται από πνευματικά δικαιώματα.

Υπάρχουν επίσης σκέψεις, όταν πρόκειται για την παράνομη μεταφόρτωση του περιεχομένου πνευματικών δικαιωμάτων. Η ενσωμάτωση προσφέρει έναν τρόπο σε μια ιστοσελίδα ώστε να προσφέρει αμφιλεγόμενο ή παράνομο περιεχόμενο χωρίς ο δικτυακός τόπος πραγματικά να φιλοξενεί ή να μεταφορτώνει. Αν το υλικό αφαιρεθεί ή λογοκριθεί στην πηγή, θα εξαφανιστεί φυσικά, κι από την ιστοσελίδα ενσωμάτωσης. Μέχρι εκείνο το σημείο όμως, η ενσωμάτωση προσφέρει έναν τρόπο ενίσχυσης των αποτελεσμάτων από παράνομες προσθήκες περιεχομένου.

Αυτό δεν είναι ένα νέο φαινόμενο με οποιονδήποτε τρόπο, αλλά είναι αξιομνημόνευτο στο πλαίσιο αυτό. Ο λόγος για αυτό είναι ότι η απόφαση BestWater δεν αγγίζει πραγματικά στο αν η άφεση παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων κατά την ενσωμάτωση ισχύει ανεξάρτητα από τη νομιμότητα του αρχικού υλικού ή εάν προορίζεται μόνο σε περιεχόμενο που έχει αρχικά μεταφορτωθεί νομίμως.

Ουσιαστικά, εάν στην ΕΕ η ενσωμάτωση περιεχομένου που υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα σε έναν ιστοχώρο γενικά θεωρείται νόμιμη, διότι το αρχικό υλικό εμφανίστηκε σε μια δημόσια ιστοσελίδα του διαδικτύου, θα υπάρξουν σημαντικές συνέπειες για τα τέλη αδειών χρήσης περιεχομένου καθώς και πιθανές επιπτώσεις για την κυκλοφορία του παράνομου περιεχομένου.

Πηγή εικόνας: Wikimedia commons, Cédric Puisney from Brussels, Belgium

γεωγραφική τοποθεσία: 

Εγγραφή στο all greek radio news